Oruç Tutmamayı(Kazaya Bırakmayı)Mubah Kılan Haller

Oruç Tutmamayı(Kazaya Bırakmayı) Mubah Kılan Mazeretler

10:50:40 | 2019-11-25
HÜSEYİN CETİN
HÜSEYİN CETİN      h.hoca.ank@hotmail.com

Oruç   Tutmamayı(Kazaya Bırakmayı)  Mubah  Kılan  Mazeretler

 

Seferilik;Bir kimse  90 km ve üzeri yola gittiğinde seferi sayılır. Hanefi mezhebine göre bu süre 15 gün, şafi mezhebine göre ise 4 gündür.Seferilik boyunca oruç kazaya bırakılabilir.Fakat tutulması daha faziletlidir.(bk.  Baraka Süresi  2/183-184).

 

Hastalık;  Yüce  ALLAH, hasta  olanların,  iyileştikleri  bir  vakitte  oruç  tutabileceklerini  ifade  etmiştir.Kişi hastalandığında çok hassas olmalıdır.Oruca devam ettiği sürece  durumunda daha da kötüleşme olacağına kanaat getirirse orucunu akşamdan  tutmayabileceği gibi,oruca başladıktan sonra da orucunu bozabilir.Tutamadığı kadar daha sonra kaza etmelidir.Bu noktada doktorun söylediğinin daha bağlayıcı olduğu unutulmamalıdır. Bu ruhsat İslâm’ın sağlığa verdi değerin en güzel kanıtlarından biridir.Zira sağlığın ibadetle doğru bir orantısı vardır.

 

Gebelik  ve  Çocuk  Emzirmek;  Gebe  veya  emzikli  olan  kadınlar,  kendilerine  yahut  çocuklarına  bir  zarar  gelmesinden  korkmaları  halinde  oruç  tutmayabilirler.Annenin ve çocuğun sağlığı daha önemli olduğundan oruç kazaya bırakılarak daha sonra kaza edilebilir.Burada da doktor tavsiyesi daha belirleyicidir.

 

İleri  Derecede  Açlık  ve  Susuzluk;  Oruçlu  bir  kimse  açlıktan  veya  susuzluktan  dolayı  helak  olacağı  kesin  ise,yani sağlık sorunu yaşayacak ise  orucunu  bozabilir.  Hatta  ölüm  tehlikesi  açıksa  oruç  tutması  haram  olur.

 

Zor  ve  Meşakkatli  İşlerde  Çalışmak;  Bir  kişi  çok  zor  işte  çalışıyorsa  işinden  ayrıldığı  takdirde  geçim  sıkıntısı  çekmesi  kesin  veya  kuvvetle  muhtemel  ise  bu  durumda daha sonra kaza etmesi şartıyla oruç   tutmayabilir.

 

 Not:Doğum yapan bayanlar lohusalık sürecinde oruç tutamazlar.Bu süre en fazla kırk gündür.Daha sonra kaza ederler.

 

Ömür boyu oruç tutamayacak olanlar:Dinimiz  oruç  tutmaktan  aciz  olan  yaşlıların(her geçen sene yaşlanacağı ve oruca dayanma gücünün daha da zayıflayacağından hareketle) ya da sürekli hastalığı olan,devamlı iğne ,ilaç kullananların  ömür boyu oruç  tutmamasına müsaade etmiş,bunun  yerine, maddi durumları iyi ise  tutamadıkları her  gün  için  bir  yoksulu  doyuracak  kadar  fidye  vermelerini  öngörmüştür.

Fidye;kişinin sabah ve akşam karnını doyuracak miktardaki tasattuku olup  kişilerin maddi durumuna göre değişiklik arz eder. Bakmakla yükümlü olunan kişilere,(usul ve furû) zenginlere,gayr-ı Müslimlere verilemeyeceği gibi  eşler  de birbirlerine  zekatta olduğu gibi fidye de veremezler.

         

 Kaza  ve   Kefareti  Gerektiren  Durumlar;  Kazadan maksat daha sonra tutulamayan gün sayısı kadar oruç tutmaktır. Kefaret ise; altmış gün oruç tutmaktır. Orucu  bozup  hem  kaza  hem  de   kefareti  gerektiren  durum,  ramazan  günü  oruçlu  iken  yapılan  cinsel  ilişki ve hiçbir mazeret yokken bile-bile yeme ve içmedir.Bir gün kaza,bir de kefaret toplamda altmış bir gün oruç eder.

 

Bir gün kaza gerektiren durumlar;

-Un hamur,bir defada çok miktarda tuz ve zeytin çekirdeği gibi yenilmesi ya da yutulması mutat olmayan (hoş olmayan)şeyleri yemek veya yutmak.

-Taş,toprak,demir,altın,gümüş gibi şeyleri yutmak.

-Başkasının zorlaması ile orucu bozmak.

-Dişlerin arasında nohut tanesi kadar kalan yemek kırıntısını yutmak.

-Abdest esnasında ağzına ve burnuna su alırken kendi elinde olmayarak-hataen-(oruçlu olduğunu unutmadı halde) boğazına su kaçması.

-Kendi isteği  ile ağız dolusu kusmak.

-Akşam vakti girmediği halde girdi zannederek,akşam ezanı okunmadığı halde okundu zannederek iftar etmek

-Akşam ezanının vaktinden önce  okumasından dolayı oruç açmak,yine sabah ezanının geç okunmasından dolayı yeme içmeye devam etmek.Burada kişiye düşen,vakti takip etmesidir.

-İmsak vakti olmadı zannederek yemek içmek

-Ramazan orucundan başka bir orucu  kasten bozmak.

-Yağmur,dolu,kar yutmak  

-Vücuda serum,kan almak

-Vücut direncini artıran,içinde vitamin bulunan iğne enjekte ettirmek

 

Kasten,mazeretsiz bir şekilde orucu bozmak bir gün kaza,atmış gün de keffaret olmak üzere toplam atmış   bir gün oruç tutmak gerektirir.                                                                          

 

Unutarak yeme ve içme hiçbir zaman orucu bozmaz.Ancak unutarak yeme içmeden sonra nasıl olsa orucum bozuldu diye yemek ya da içmek kaza ve kefaret gerektirir.

     

Ağızdan  alınacak  hap,  şurup  ve  pastil  gibi  şeylerin  orucu  bozacağında  görüş  birliği  bulanmaktadır.  Çünkü  bunlar  doğrudan  mideye inmekte  ve  beslenme  niteliği  taşımaktadır.

            

Ramazan  Orucunun  Kazası;  Ramazandan  bir  gün  veya  daha  fazla  oruç  tutmayan  kimselerin,  bunları  kaza  etmeleri  gerektiğinde  görüş  birliği  vardır.  Her ne  sebeple  olursa  olsun  gününde  tutulmamış  ramazan  orucun  kaza  edilmesi  gerekir. Bu kazaların oruç tutulması haram olan günlere(ramazan bayramı1.gün,kurban bayramı 1.2.3.4. gün )rastlamaması gerekir.




ETİKET :  

Tümü